Podpisana przez Prezydenta nowelizacja Kodeksu spółek handlowych (Ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 roku o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych i niektórych innych ustaw) wprowadza kolejne duże zmiany w zakresie funkcjonowania spółek handlowych. Rewolucyjną można nazwać zmianę dotyczącą wprowadzenia obowiązkowej dematerializacji akcji dla wszystkich spółek akcyjnych oraz spółek komandytowo-akcyjnych – dotychczas zastosowaną w Prostej Spółce Akcyjnej. Ponadto nowe przepisy zobowiązują funkcjonujące w obrocie spółki akcyjne i spółki komandytowo-akcyjne do prowadzenia własnej strony internetowej.

Obowiązkowa dematerializacja akcji w spółkach akcyjnych i spółkach komandytowo-akcyjnych oznaczać będzie, że znikną z obrotu akcje występujące do tej pory w formie papierowej, a akcjonariusze będą podlegali obowiązkowi wpisu do właściwego rejestru akcjonariuszy. Rejestr będzie prowadzony przez wskazane w ustawie podmioty, takie jak banki czy domy maklerskie, a to oznacza dla spółek kolejne koszty. W rejestrach ujawnieni będą wszyscy akcjonariusze, nawet Ci posiadający tylko jedną akcję spółki. Rejestry akcjonariuszy będą o tyle istotne, że jedynie osoby wpisane do nich będą uznawane za akcjonariuszy danej spółki. Jak podkreśla Ministerstwo Sprawiedliwości nowe przepisy mają zagwarantować wymianę informacji o osobach, którym przysługują akcje spółek niepublicznych, a także mają ograniczyć ryzyko nadużyć związanych z praniem brudnych pieniędzy. W praktyce zmiana ta oznacza, że akcje na okaziciela nie zapewnią już ich właścicielowi anonimowości. Zgodnie z ustawą spółki mają czas do 1 stycznia 2021 r. na przeprowadzenie dematerializacji akcji i choć termin wydaje się dosyć odległy, to jednak proces ten składa się z kilku etapów i związany jest z podjęciem wielu czynności po stronie spółki oraz akcjonariuszy.

Spółki akcyjne i komandytowo-akcyjne będą również zobowiązane do prowadzenia własnej strony internetowej. Przepisy nie dają jednak jasnej odpowiedzi na pytanie, co dokładnie powinno się na takiej stronie znaleźć. Oprócz zobowiązania do zamieszczania także na tych stronach, w miejscach wydzielonych na komunikację z akcjonariuszami, wymaganych przez prawo lub ich statuty ogłoszeń pochodzących od spółki, nowelizacja nie określa innych informacji, które mają się tam znaleźć. Regulacja w tym zakresie wchodzi w życie już niedługo, bo 1 stycznia 2020 roku. Oznacza to, że od nowego roku każda spółka akcyjna i spółka komandytowo-akcyjna (bez względu na rozmiar i rodzaj prowadzonej działalności czy strukturę akcjonariatu) powinna posiadać stronę internetową. Przydać się więc może mini-poradnik dotyczący umowy na wykonanie strony internetowej. Wskazane spółki będą musiały najpóźniej 1 stycznia 2020 roku ujawnić adresy swoich stron internetowych w Krajowym Rejestrze Sądowym. Obowiązek ten dotyczy zarówno spółek już funkcjonujących. W uzasadnieniu uchwalonej nowelizacji wskazuję się, że wprowadzenie obowiązku posiadania strony internetowej dla spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych zwiększy efektywność ochrony praw akcjonariuszy mniejszościowych, ograniczy ryzyka informowania w taki sposób, aby w praktyce nie poinformować akcjonariuszy, co szczególnie często występuje w sytuacjach konfliktów w spółkach (z udziałem akcjonariuszy i zarządów) oraz będzie sprzyjać stabilności i bezpieczeństwu obrotu, co jest wartością o charakterze systemowym. Choć obowiązek ten będzie również wiązał się dodatkowymi kosztami dla przedsiębiorców, to jednak biorąc pod uwagę praktykę powyższe rozwiązanie należy uznać za słuszne.