Od stycznia 2019 r. wszyscy przedsiębiorcy, którzy uzyskują dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, mogą je opodatkować preferencyjną stawką podatku dochodowego w wysokości 5%. Dotyczy to zarówno podatku PIT i CIT.

Celem wprowadzonej ulgi IP BOX jest m.in. zwiększenie atrakcyjności prowadzenia w Polsce działalności badawczo-rozwojowej zarówno przez polskie, jak i zagraniczne przedsiębiorstwa, a także zwiększenie świadomości w zakresie praw własności intelektualnej jako potencjalnych źródeł przychodów. Ulga bowiem dotyczy dochodów przynoszonych właśnie przez kwalifikowane prawa własności intelektualnej.

Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca, by móc skorzystać z ulgi IP BOX?

Po pierwsze powinien prowadzić działalność gospodarczą o charakterze badawczo-rozwojowym. Co to oznacza?

Zarówno ustawa o PIT, jak również ustawa o CIT definiuję działalność badawczo-rozwojowa jako:

Działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi – wydanymi przez Ministerstwo Finansów w dniu 15 lipca 2019 r. dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX, kryteria uznania działalności podatnika, za działalność badawczo-rozwojową są następujące:

1. twórczy charakter działalności, który przejawiać się może opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań;
2. możliwość jej wyodrębnienia/ustalenia (innymi słowy: jej uzewnętrzenienie);
3. indywidualny charakter;
4. oryginalny charakter.

Z dotychczasowych, wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji podatkowych wynika, że taka działalność musi mieć charakter twórczy.

Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru.

Zgodnie z powyższym, by prowadzić działalności badawczo-rozwojową wystarczy, że przedsiębiorca prowadzi badania naukowe lub prace rozwojowe . Jednak, z zakresu tejże działalności wyklucza się działalność o charakterze rutynowym.

W przypadku programistów, którzy chcieliby skorzystać z ulgi IP BOX, za działalność badawczo-rozwojową w obszarze IT można uznać – w ślad za podręcznikiem Frascati 2015, np.:

• rozwój nowych systemów operacyjnych lub języków,
• rozwój technologii związanych z internetem – projektowanie i wdrożenie nowych wyszukiwarek w oparciu o oryginalne technologie,
• rozwiązywanie konfliktów występujących pomiędzy hardwarem i softwarem wynikające z procesu,
• re-engineering systemu lub sieci,
• tworzenie nowych lub bardziej efektywnych algorytmów bazujących na nowych technikach,
• tworzenie nowych i oryginalnych technik szyfrowania lub bezpieczeństwa,
• prace rozwojowe ukierunkowane na wypełnienie luk w wiedzy technicznej będące niezbędnym krokiem w procesie tworzenia programu lub systemu.

Kolejnym warunkiem jest konieczność, by przedsiębiorca w ramach działalności badawczo-rozwojowej wytwarzał/rozwijał/ulepszał kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest:

• patent,
• prawo ochronne na wzór użytkowy,
• prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
• prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
• dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
• prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
• wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
• autorskie prawo do programu komputerowego.

Podatnik, który będzie chciał skorzystać z ulgi IP BOX, zobowiązany jest prowadzenia odrębnej ewidencji w związku z uzyskaniem dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Przepisy nie narzucają konkretnej formy ewidencji. Wymóg ten może zostać spełniony poprzez  sporządzanie techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego kumulatywnego, comiesięcznego zestawienia dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki dotyczące kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca.

Powyższe ma na celu umożliwienie w rocznym zeznaniu podatkowym wykazania łącznej sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5% oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.

Dodatkowo podkreślić należy, że ulgę IP Box należy rozliczać dopiero w zeznaniu za dany rok podatkowy, co wyklucza możliwość odprowadzania pomniejszonych zaliczek na podatek dochodowy, uiszczanych w ciągu tego roku. Zaliczki te należy uiszczać według standardowych stawek, a powstałą w ten sposób nadpłatę urząd skarbowy zwróci w nowym roku podatkowym.

Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów, podatnik – programista, chcący skorzystać z preferencji IP Box wobec dochodów z autorskiego prawa do programu komputerowego i otrzymać w tym zakresie stosowną ochronę prawnopodatkową, powinien złożyć wniosek o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).